Farklı bir BATMAN - Nolan Trilogy'nin analizi

 Giriş 

Bir filmi güzel yapan şey oyunculuklar ve çekim açılarıdır.Eğer o filmi efsane efsane yapmak istiyorsanız filmin içine felsefi mesaj bırakmanız gerekir.Aynı The matrix ,Terminator 2 gibi.  Sinema otoriteleri Batman serisi özellikle 90'lı yıllarda çekilen rezalet ötesi filmler çıkması nedeniyle batık bir marka olarak gördüler fakat Christopher Nolan bir gün Batman filmi yapmaya karar verir.Fakat bu sıradan çizgi roman filminin ötesinde bir sistem eleştirisi yapar.

 Batman Begins(BİR SUÇ FELSEFESİ)

Batman Begins bir Origin hikayesi filmidir.Yani her Batman serisinde olduğu gibi Wayne ailesinin opera çıkışı öldürülmesiyle başlar ve Bruce  adalet sistemine inanmamaya başlar.Wayne ailesinin katili Joe Chill itiraflarda bulunup erken tahliye olabilecektir ve öyle de yapar.Bildiğini anlatır tahliye de olur.Ailesinin intikamını almak isteyen Joe'yu orada öldürmek için bekler.Tam o sırada bir Falcone'nin tetikçisi  Joe'yı etkisiz hale getirir.Bruce ve çocukluk arkadaşı Rachel oradan uzaklaşır.Rachel ve Bruce bu konuyu konuşurken Bruce Falcone'ye teşekkür etmesi gerektiğini söyler.Rachel ise Adalet ve İntikamın aynı şey olmadığını anlatır.Ona göre sorun suça yol açan her şeydir der Bruce'a ve Bruce'a eğer babasının bunu duysa ondan utacağını söyler.Bruce Falcone ile hesaplaşmaya gider.Falcone ise korku saçarak Batman'in temellerini atar.Bruce ise suçu ve suçluyu anlayabilmek için çeşitli ülkelerde suç işler.Bruce'un bir amacı ise şu soruya cevap aramaktadır:

İnsan neden suç işler ? 

Ve sonunda Çinde bir hapishaneyi boylar.Yanına kimliğini gizleyerek Ra's al ghul gelir.Bruce'a ona yolunu kaybettiğini söyler.Ona Gölgeler birliğine katılarak bu kaybolmuştan kurtulduğunu anlatır.Bruce'a da aynısını yapmasını söyler fakat iki tarafında suça bakış açıları farklıdır. Fakat ikisinin de adalete bakış açılarını  anlamak için iki kavramı iyice öğrenmemiz gerekir

1)Onarıcı adalet:Suçun mağdurda oluşturduğu zararın giderilmesini,Suçlunun ise suçunu kabul ederek bir süreliğine cezalandırılıp topluma geri kazandırılmasıdır.

2)Cezalandırıcı Adalet:Adı üzerine Cezalandırıcıdır.Sadece cezalandırır hatta aynısı uygulanabilir.

Örn:Hammurabi kanunları.

Bir tarafta sosyal diyalog varken bir tarafta direkt suçu hedef alır.Ra's al ghul ise suçu hedef alan yani cezalandırıcı adaleti savunan kısımdadır.Ona göre Suç toplumun fazla iyi niyetinden ortaya çıkmaktadır.Bundan dolayı da  bir sürü şehir yok olmuştur.Ona göre toplum suçludur.Ra's al ghula göre adalet dengedir.Aynı newtonun 3.yasası gibidir.

Ra's al ghul  Bruce'u eğitime sokar ondan korkularıyla yüzleşmesini öğretir.Ona eğitiminde ailesinin ölümünde en az katil kadar babasının da suçlu olduğunu söyler çünkü suçun önüne geçememiştir.Ra's al ghul ondan bir katili öldürmesini ister .Yol ayrımı burada başlar.Bruce Gotham'a geri döner ve suç ve suçlularla savaşmaya başlar.Onarıcı adaletin bahsettiği suça neden olan iş adamları ve mafyaları yakalamaya karar verir.Eğer başarılı olursa suçun önüne geçebilecektir.Batman amacına ulaşmıştır.Sokaklar daha güvenilir ve suç oranı düşmüştür.ve bu nokta da  The dark Knight filmi başlar.

The Dark Knight(KAOS'UN ELÇİSİ)

Film Tarihin en iyi antagonistlerin birinin tanıtımıyla başlar:Joker'in banka soygunu sahnesiyle Joker sisteme göre teröristtir.Ne yapacağı belli değildir ve amacı önemsizdir.Aynı Usame'nin İkiz kulelere saldırması ya da Fransa da maç sonu saldırı gerçekleşmesi gibi.Joker terörizmi temsil eder sadece yapar.Joker Batman'in anti-tezidir.Batmanin koyduğu sistemin tepkisidir.O sırada Batman ,Savcı Harvey Dent ve Jim gordon suçluların canına okur.Batman sistemin kontrolünde  suç işler.Jokerin ana motivasyonu ise sistemin çürümüşlüğünü ispatlamaktadır.Jokeri bir şekilde anlatacaksak Bazı adamlar dünyayı yanarken görmek ister repliğidir.Joker Batman'e maskeni çıkar kim olduğunu görelim dediğimde burada yüzünü değil Batmanin kişiliğini öğrenmektir.Batman reaksiyonsa joker reaksiyondur.

Batman suçlulara savaş açmasaydı suçlular bir teröriste anarşiste sığınır mıydı ?   Sanmıyorum.

Joker işkence videosunda Batman ifşa olana kadar bir kişiyi öldüreceğini beyan eder.Kaos arttıkça Halk Batmani ister .Jokeri yemlemek için Harvey Dent  bir basın toplantısıyla  Batmanin kendisi olduğunu açıklar.Sistem Batman'e sahip çıkar fakat Joker bu yalanın farkındadır ve sistem Jokeri haklı çıkarır.Joker Batmani kendisi seviyesine çekmek için bir şans verir.Burada kendisini öldürmesini ister.Eğer çarparsa kaos durumu bitecekti.Batman idealinden vazgeçmez ve son anda vazgeçer.Joker tam maskesini çekecekken Komiser Gordon tarafından yakalanır.Joker sorguya alınır.Joker hedefinin olmadığını ve Batman ile aralarında bir fark olmadığını söyler.Jokere göre Batman ile aralarında simbiyotik ilişki vardır.Batman'e tercih yapması için Harvey ve Rachel'ı bombayla bağlar.Batman Jokeri tartaklar fakat joker bunu takmaz aksine hoşlanır.Batman'e seçim hakkı verir.Ya adaleti yani Harveyi ya da aşkı Rachel'ı seçecektir.Batman Rachel'ı kurtarmaya gider fakat Joker bunu doğru ettiğği için yerleri yanlış söyler Batman  kendini Harvey'in yanıda bulur.Rachel ölür Harvey yüzünü kaybeder ve düşünce açısından da değişir.Two-Face olur.Batman Alfred'e hırsızı nasıl yakaladıklarını söyler. Alfred şunu söyler.

Her yeri yakarak.Bu sırada Joker Harveyi ziyarete gider ve onu manipüle eder.Ona göre onu o hale getiren Gordon ve batmanla yaptığı plan yüzündendir.Ona kaosun adaletini anlatır.Harvey dent Jokerin manipülasyondan etkilenir  ve Joker Dent'e bir şans verir:İntikam

Harvey Dent'i Janus heykeline benzetebiliriz Joker ve Batmanin toplandığı kişidir.Harvey ise Janustur.Pozitif hukuğa inanır fakat bir o kadar kaotiktir.Fakat jokerin manipülasyonu sonucu kaotik bir kişiliğe dönüşür.Joker ve Batman kovalamacaya devam eder.Batman Gothamın bütün telefonlarını dinlemeye başlar.Bu Amerikanın 11 eylül sonrası politikalarından biridir. Joker 2 tane gemiye bomba koyar birinde siviller birinde suçlular vardır.Batman'i bir kuleye çeker SWAT ekibiyle savaşmasını sağlar.Joker ile belirli bir mücadeleye girer.O sırada ise film odak noktasına girer.Batman'de  Joker'de olacakları izler.İki gemi de birbirini patlatmaz(Nash Dengesi).Joker oyuna girer  iki gemiyi de patlatacaktır fakat Batman tekrar Jokeri öldürmeye çalışır.Tekrardan vazgeçer.Jokeri adalete teslim eder.Fakat Joker son kozunu oynamamıştır. Gothamın Beyaz atlı şövalyesini kendisine çevirmiştir.Harvey Dent Gordon'un ailesini rehin alır,Gordon'a ve Batman'e hesap sorar.Batman Gordon'un ailesini kurtarır.Harvey ölür.Batman Harvey'in işlediği suçları üstlendi. Batman'in kahramanlığı suçu üstlenmesidir.Joker amacına ulaşmıştır.Batman ideallerini çiğnemiş,Sistemi çökertmiştir.Batmani yıpratmış ve kendisi gibi olmasına neden olmuştur.Fakat Gotham 8 yıllık bir huzur sürecine erişmiştir.İyi zamanlar  çoğu zaman dünyaya çürümüşlük getirmiştir.Bunu ise serinin son Halkası Dark Knight rises'ta göreceğiz.

Dark Knight Rises(GEÇMİŞLE YÜZLEŞME)

Şehir son bıraktığımız yerdedir.Dent yasası ile suçlular hapse girmiş,Bruce Wayne  inzivaya çekilmiş ve Gotham huzurlu bir yer haline gelmiştir fakat yer altında Bane'in kurmuş olduğu örgüt bir tehlike haline gelmişti.Bane sosyal sınıf açısından ezilen insanları örgütüne dahil edip ' Halk için Halka rağmen' gibi gizli bir hareketlenmeyle şehrin kontrolünü ele geçiriyor.Her filmde olduğu gibi kahramanı harekete geçiren bir olay vardır.Bu sahnede ise yine bir banka soygunu sahnesidir.Bane Gotham'ın bir wall of streetini soyar ve soyarken de aynı bir komünist gibi soyar ve filmin ilerleyen sahnesinde Batman geri döner ve bir sahnede Batman ile Bane yüzleşir.

Kavgaya ne kadar Batman hızlı başlasa da Bane kararlı ve azimli yapısıyla Batman'i hem dedikleriyle hem de yumruklarıyla döver.Bane onu gerçeklerle yüzleştirir.Batman'e kazandığı zaferin zayıflattığını söyler ve onun belini kırarak onu etkisiz hale getirip geçmişte kendisinin de karakterinin şekillendiği bir hapise yerleştirdi fakat bu hapis normal bir hapis değildi bir çukuru andıran çıkması imkansız bir hapishaneydi.Yani bir şekilde Bruce'un ilk filminde korkularıyla ikinci filmde ise duygusal olarak böyle bir çukura düşmüştü.Batman'ken saldığı korkuyu bu sefer kendisi yaşamaktadır.Bane ise kaldığı yerden devam etmektedir. İlk önce bir nükleer bombayı aktive eder ve Gothamı yok etmek  için ilk adımını atar.İkincisinde ise Bir Amerikan futbolu maçı sırasında önceden yerleştirdiği patlayıcılarla şehri adeta ters düz eder,şehre giriş çıkışları kapatır ve orada nükleer silahı durduracak tek kişiyi öldürür fakat bununla kalmaz şehire halk mahkemesi kurar suçlu bulduğu herkesi halk mahkemelerine yönlendirir.Halk mahkemesi dediğime bakmayın burada tek karar vardır o da buzda yürürken ölüm cezası.(Fransız devriminde kulllanılmış yöntemlerden biridir Halk mahkemeleri)

Ve en önemlisi ise Dent yasasından yargılanan kanun kaçaklarını firar ettirmeden önce Backgate hapishanesinde yaptığı konuşma ise en önemlisidir.Bane Yaptığı konuşma  2.filmin sonunda yaşananları anlatır.Fakat şöyle bir gerçekte vardır.Bane devrimci rolünde bir gericidir.

Bruce ise çukurdan çıkmak için her yolu dener fakat başarısız olur.Bruce Bane'in bahsettiği umutsuzluğa ve yıllardır yüzleştiği korkusuna yenik  düşmüştür çünkü yıllardır yaşadığı koruduğu şehri yok oldu olacaktır ve orada yıllarca orada kalan bir mahkumla konuşur.Birinin uzun zaman önce buradan çıktığını anlatır.Bruce bunu nasıl yaptığını sorar ise şu cevabı alır:

-Korkarak,Ölüm korkusuyla ve ondan halatsız şekilde tırmanmasını ister.Bruce bu korkuyu içinde yaşayarak çukurdan kurtulmaya çalışır ve başarılı olur.Oradan kurtulmuştur.Artık tek yapması gereken Bane ile tekrar yüzleşmektir.Bunun için Jim gordon'ın yardımına ihtiyacı vardır fakat Jim Gordon ve en güvendiği adamı John Blake  öldürülmek üzeredir.Batman geri döner ve  onları kurtarır.Fenerini  yakarak geri geldiğini Gothama gösterir.Artık Batman için son görev vardır:Gothamı kurtarmak.Bunun için ise şehrin patronu olmuş Bane ile yüzleşmesi gerekir ve bunu yapar.Bu sefer Batman daha baskındır ve her filmde olduğu gibi bir ders ve iyi sonla biter.Batman Yine kendini feda ederek Gothamı kurtarır.

Ders olarak ise Batman'in Jim Gordon'a dediği seriyi özetleyen şu sözler kalır:Herkes kahraman olabilir hatta yetim bir çocuğun üzerini örtmek gibi bir şey yapıp ona sade ve güven veren bir şey yapıp ona dünyanın bitmediğini gösteren biri bile.

Sonuç

Nolan trilogy kesinlikle son zamanlarda döngüye alan çizgi roman filmleri içerisinde izlenmeye değer.Gerek Batman ve diğer karakterlere boyut kazandırması çoğu suç filminde olmayan bir şey.Nolan trilogy  çıktığı dönem sadece ergenleri ve çocukları değil  herkesi etkilemeyi başarmıştır ve Obama başkan olduğu dönemde IŞİD ile mücadele için serinin ikinci halkası The Dark knightı izletir.Filmlerde  ise genel olarak Batman sistemi koruyan(Muhafazakar) bir yapısı vardır ilkeleriden taviz vermez fakat bazı zamanlarda yaşadığı şehri kurtarmak için kurallarından bile şaşar ama doğru bildiğine yürür.Bu bize çizgi romandan sapan ama bizimle ile de bağ kurmasını sağlar.