Mükemmel olma sanatı (Whiplash Felsefesi)

 Whiplash kısa özeti

Filmin başlangıç sahnesinde Filmin ana karakteri olan Andrew'ı baterisiyle ve filmin çoğu sahnesinde gördüğümüz yüz ifadesiyle görüyoruz.Baterisini çalarken okulun orkestra şefi Fletcher geliyor ve gördükten sonra baterisini bırakıyor.Ona kendisini tanıyıp tanımadığını sorar.Andrew ise tanıdığını söyler.Fletcher'ın cevabı Basittir:Müzisyen aradığımı biliyorsun o zaman neden bıraktın diye sorar.Sonraki sahnede ise sinemaya gider.Patlamış mısıra üzüm koyup koymamasını sorar ? Buradan anlıyoruz ki.Andrew sürekli buraya geliyor.Andrew içeri girdiğinde onu Babası ile birlikte görürüz.Babası ona müzik durumunun nasıl gittiğini sorar.Andrew'da eh işte diye cevap verir.Babası ona hala başka yolların olduğunu söyler.Fakat Andrew oralı değildir.Alaya alıcı tonla başka yolla diğer yollarda neymiş diye cevap verir.Bu cevabı vermesinin ana sebebi Andrew'ın En iyi olma arzusundan kaynaklanıyordu ve onun için başka yol ise gözükmemektedir.Başka bir sahne de ise Andrew göz ucuyla bir çifte bakar ne kadar normala bir sahne olsa da bu sahne Andrew için büyük bir anlam ifade ediyor.Andrew için iki tane yol vardır

1.yol:Gördüğü çiftler gibi olup  gençliğini yaşamak,hayatını kurmak

2.yol:Hayatında her  şeyi kapatıp en iyisi olmak

Sahnenin devamında asıl baterist Ryan'ın kaza geçirdiği ve Ana bateriye Andrew'ın geçeceği öğrenilir.Bunu duyan herkes mahvolduk düşüncesine kapılır.O sırada Fletcher orkestrası için müzisyen aramaya devam eder ve dersleri dinler.Bir ders sonrası Andrew Orkestrayı kapı arkasından dinlemeye başlar.Fletcher ile göz göze gelir ve koşar adımlarla oradan uzaklaşır.İlerleyen sahnelerde Andrew'ı çalışırken görürüz.Fakat sıkılmış şekildedir.Olduğu bataklıktan kurtulmak ister.O sırada Andrew'da bazı şeyler fark eder.Ondaki bir şey onu harekete geçirir:Motivasyon.İlk sahnede yer alan poster karakter motive eden unsurdur:Bateri dünyasının en iyilerinden olarak bilinen Buddy Rich.İlerleyen sahnede yine bir konservatuar dersini Fletcher dinlemeye gelir.Sıra bateristlere gelir.Orkestraya yedek baterist olan Andrew orkestraya eklenir ve hayatı değişmeye başlar.

Mentor mü Canavar mı ?

Fletcher ondan Saat 6'da gelmesini ister.Andrew istenen saatte ordadır.Fakat orkestra saat 9'da başlayacaktır.Herkes saat 9 'a yakın ordadır ve ortamı ses,Andrew'ı büyük bir endişe kaplar.Bu sesler saat 9'da yani Şef Fletcher gelince susar ve bu sessizlik Fletcher'ın o başla komutuna kadar devam eder.Başlandığında bir sıkıntı olduğunu fark eder.Bir akort bozukluğu sabote eder.Bütün grupları tek tek dener.İçimizi derin bir endişe sarar.Metz akorunun bozuk olduğunu söyler ve Orada Metz sınıfı ağlayarak terk eder fakat akoru bozuk olan kişi Ericssondur.Buradan Anlarız ki Fletcher'ın disiplini normalin ötesindedir.Fakat bunlar hiç bir şeydir.Mola verirler.Arada bateri'de Andrew'ın olacağını söyler.Molada ona Charlie Parker'ın hikayesini anlatır.Charlie gençken ritimi tutturamadığında kafasına zil atılmıştır.Charlie Burrybird lakabını bu olaya borçludur. Çünkü Bu travmatik olaydan sonra   kendini işine adar.Ara bittiğinde Andrew ana koltuğa oturmuş ve Fletcher ona gayet nazik bir şekilde yaklaşır.Fakat bir süreden sonra ritimi tutturamamasından dolayı sürekli tekrar ettirir ve Fletcher aynı cümleyi kurar:

İstediğim Tempoda değil.Andrew bir hızlı bir yavaş kalır.Üçüncü denemede Andrew'ın kafasına sandalye atılır ve anlarız ki anlatılan Charlie Parker hikayesi boşu boşuna anlatılmamıştır.

Her denemesinde Fletcher delirir çünkü Andrew neyi yanlış yaptığından haberi yoktur. Her Ritim saydığında  Fletcher tokat atar.Sonunda Andrew sinirden gözyaşı döker ve ondan herkese karşı özür dilemesini ister.Fletcher ondan daha fazla çalışmasını ister.Halbuki her şey planlıdır.Fletcher ondan Charlie Parker yaratmaya çalışır fakat Andrew buna hazır değildir.Andrew  artık kendi yaptığı pratiklerde  elini kanatmaya başlar.Andrew için  her şey artık eskisi gibi değildir.

En iyisi Olmak mı Herkes gibi Olmak mı ?

İlerleyen sahnede Orkestra bir  yarışmaya hazırlanır ve herkeste olduğu gibi  bateri grubunun da notaları vardır.Yarışma da verilen arada Carl dosyalarını Andrew'a emanet eder fakat Andrew otomattan içecek alırken dosya artık yoktur.Fletcher bunu pek önemsemez Carl'ın devam etmesini ister fakat Carl notaları tamamen bilmiyordur ve Andrew'dan çalmasını ister.Orkestra birinci olur.Yaşanan olay sonucu orkestra arkadaşları arasında ne kadar soğukluk olsa da Andrew artık Birinci bateristtir.Başka bir sahne'de Andrew Bateri videosu izlerken  Kız arkadaşından mesaj gelmiştir.Bu da normal bir sahne gibi gözükse de Kız arkadaşı Nicole Andrew'ın usta yolunda bir engeldir.Başka bir sosyal hayat örneğinde Ailecek yemek yerken Andrew'ın 3.Lig'te Amerikan futbolu oynayan kuzeni göklere çıkarırlarken Andrew'ın yaptıklarını önemsemezler hatta küçük bile düşürürler.Andrew oradan ayrılır.Andrew'ın artık yalnız olduğunu anlarız.Orkestranın başka bir pratiği sonunda Fletcher Andrew'ı yanına çağırır.Yanına yeni bir kişi geldiğini söyler o kişi yanında bateristlik yaptığı Ryan'dan başkası değildir.Yeni parça Caravan için her ikisini de deneyecektir.Fletcher'ın amacı basittir.Andrew'ın rehavette olmaması yani  sürekli konfor alanının dışında olmasıdır.İkisini de test eder.Fletcher o sinir edici cümleyi söyler:Benim tempomda değil.Baş bateristliği Ryan alır bunun da siniriyle Andrew odadan ayrılır ve Nicole ile buluşmaya gider.Ona  iyi bir  baterist olmak istediğini söyler.Nicole şunu der:Zaten iyi bir baterist değil misin.Fakat Andrew aynı fikirde değildir.Andrew ustalardan biri olmak istediğini ve bu yüzden ayrılmaları gerektiğini söyler.Çünkü ona çalışmaktan vakit ayıramayacağını söyler.Sonraki sahnelerde Andrew'ın tek başına yaptığı pratikleri görürürüz Andrew yine aynı şekilde kan içerisindedir.Yine bir orkestra çalışmasında yakın zamanda ölen  Shawn Casey'in çalışmasını dinletir.Fletcher duygulanır.Filmi izleyenler bilir ki Andrew ile Shawn birbirlerine benzeyen kişilerdir.Orkestra çalışmalarının başında ne kadar iyi de olsa Bateristler tempoya yaklaşamaz.Fletcher üçünü de geç saatlere kadar  değişimli dener.Andrew sonunda sınırlarını zorlayarak  Fletcher'ın istediği tempoda çalar.Fletcher ondan bu tempoyu koruımasını ve arttırmasını ister.Sahneye çıkmayı Andrew haketmiştir.Eve dönüşte Andrew'ın yüzünde soğuk bir renk ve yorgunluk görürüz.Filmin başında  açık tonlar  ve İnsani tepkiler kullanırken bu sahnede Andrew'ın bir makineye dönüştüğünü görüyoruz.

Yarışma günü Andrew bir şansızlık sarmalının içine düşer.İlk önce gittiği otobüs arıza yapar.Araba kiralar fakat bu sefer Bagetleri arabada unutmuştur.Bagetleri getirirken yaptığı kazaya rağmen sahneye çıkar.Fletcher'a hazırım işareti yapar ne kadar ilk başta bu durumu umursamasa da Andrew için işler çok kötüdür.Elleri Bagetleri tutamaz konumdadır.Gösteri bittikten sonra Fletcher ona kovulduğunu söyler.Andrew yaşadığı bir sürü talihsizlik ve kovulma faciasından sonra Fletcher'a saldırır.Fletcher zor kurtulur.Fletcher bir canavar  la karşılaşmıştır fakat o canavarı da kendisi yaratmıştır.Sonrasında Andrew hastaneye götürülür.Avukat ve babası ordadır.Shawn'ın trafik kazasında ölmediği aksine intihar ettiği söylenir.Shawn'ın yaşadığı sorunlar Fletcher ile tanıştığı dönemden kaynaklandığını ve ondan şikayetçi olması gerektiğini söyler.Andrew normal hayatına döner.Babası ile film izler ve dolaşır.Bu sahnelerin birinde bir caz dinletisine gider konuklardan biri Fletcher'dır.Dinletiyi dinlerken Fletcher ile karşılaşır.Fletcher bir şikayet sonucu okuldan atıldığını anlatır.Öğrencileriyle olan Psikolojik savaşından pişman olmadığını ve amacının sadece yeni  Charlie Parkerlar yetiştirmek olduğunu söyler.Bu sahne bize Canavar mı Mentör mü sorusunun cevabıdır.İkisini de tam sağlamaz ama şunu anlarız ki Fletcher yeni cevherler ortaya çıkarmaya çalışan bunun için de her şeyi zorlayan biridir.Ona Charlie Parker hikayesini Hatırlatır ve şunu der:Charlie'nin kafasına zil fırlatmasa ve iyi iş çıkardın  Charlie deseydi bir efsane olabilir miydi diye sorar ve ekler Aferinden zararlı bir kelime yoktur.

(Charlie Parker)

Oradan ayrılırken Fletcher  Andrew'a  orkestrasında bir  bateriste ihtiyacı olduğunu ve ondan bunu yapabilip yapamayacağını sorar.Ona Ryan ve Carl'ı sorar.Ryan rekabeti arttırmak için bir piyondu,Carl ise uslanıp tıp fakültesine gitmiştir.Andrew eski hayatına dönebilmek için son kez eski sevgilisi Nicole'ü arar.Nicole'ün erkek arkadaşı vardır.Artık Andrew eski hayatına geri dönemeyeceğini anlayarak teklifi kabul eder ve bagetleri alarak geri döner.Fletcher yarışmaya gelenlerin önemli insanlar olduğunu,başarılı olurlarsa iyi bir kariyere sahip olacaklarını eğer çuvallarlarsa  mahvolcaklarını söyler.Herkes sahnede yerini aldığında İşten attıranın kendisini olduğunu bildiğini söyler ve yerini alarak şarkıyı başlatır fakat bu bilmediği bir şarkıdır.Çünkü Andrew'a Whiplash ve Caravan çalacağını söyler.Orkestraya geri çağırma hareketi belki de bir intikam alma hareketiydi. Andrew İlk şarkı'da ne kadar uyum sağlamaya çalışsa da baya bir şekilde sırıtıyordu.Bundan sonrasında ise sahneyi terk etme noktasına gelen Andrew'ın babası hadi eve gidelim diyerek teselli etmeye çalışır fakat Andrew geri döner ve bagetleri eline alır Fletcher o sırada konuşmayı yaparken orkestrayı adeta yönetir bir şekilde Whiplashi çalarlar.Bu sahne'de Andrew ve Fletcher ağız okumalarıyla küfür ederler.Caravan'ı çaldıklarında şarkı bitmesine rağmen Andrew Fletcher'ın el hareketine rağmen durmaz.Solo çalıyordur.Babası bu sahne'de hayranlıkla değil oğlunun dönüştüğü canavarı izlemektedir.Fletcher ise memnundur.Çünkü o potansiyel gerçekleşmiştir.Sahne ikisinin de amaçlarına varmasıyla biter.Fletcher'ın amacı  intikam değil Andrew'ın içindeki potansiyele son bir şans vermektir ve başarılı olmuştur.Andrew ise En iyi olmak için atılan adımlardan birinden olmak amacında başarılı olmuştur.

Peki ya sen sayın okuyucu kendi amaçların için hayatındaki her şeyden vazgeçebilir misin ?